blob: 0e6802d405dfbb95399eda105f720942d823dad1 [file] [log] [blame]
Bram Moolenaar9a6a1e72008-06-24 23:58:50 +00001===============================================================================
2= V I M T u t o r'a Hoş Geldiniz - Sürüm 1.5 =
3===============================================================================
4
5 Vim, bu gibi bir eğitmen ile açıklanması gereken çok fazla komut barındıran,
6 oldukça kuvvetli bir metin düzenleyicidir. Bu eğitmen Vim'i çok amaçlı bir
7 düzenleyici olarak kolaylıkla kullanabileceğiniz yeterli sayıda komutu açıklamak
8 için tasarlanmıştır.
9
10 Eğitmeni tamamlama süresi yapacağınız denemelere bağlı olarak 25-30
11 dakikadır.
12
13 Derslerdeki komutlar bu metini değiştirecektir. Üzerinde çalışmak için
14 bu dosyanın bir kopyasını alın (eğer "vimtutor" uygulamasını çalıştırdıysanız
15 zaten bir kopyasını almış oldunuz).
16
17 Bu eğitmenin, kullanarak öğretmeye ayarlandığını unutmamak önemlidir. Bu şu
18 anlama gelir; komutları öğrenmek için doğru bir şekilde çalıştırmanız gerekir.
19 Eğer sadece yazılanları okursanız komutları unutursunuz.
20
21 Şimdi Shift-Lock tuşlarınızın basılı olmadığına emin olun ve Ders 1.1'in
22 ekranı tamamen doldurması için j tuşuna yeterli miktarda basın.
23~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
24 Ders 1.1: İMLECİ HAREKET ETTİRMEK
25
26 Ç.N: Tüm derslerde <ENTER> gördüğünüz yerde bu tuşa basmanız gerekir.
27
28 ** İmleci hareket ettirmek için, h,j,k,l tuşlarına gösterildiği gibi basın. **
29 ^
30 k İpucu: h tuşu soldadır ve sola hareket eder.
31 < h l > l tuşu sağdadır ve sağa hareket eder.
32 j j tuşu aşağı yönlü bir ok gibidir.
33 v
34 1. Yeterli hissedinceye kadar imleci ekranda hareket ettirin.
35
36 2. Aşağı tuşunu (j) tekrar edene kadar basılı tutun.
37---> Şimdi, bir sonraki derse nasıl geçeceğinizi biliyorsunuz.
38
39 3. Aşağı tuşunu kullanarak, Ders 1.2'ye geçin.
40 Not: Eğer yazdığınız bir şeyden emin değilseniz, Normal kipe geçmek için <ESC> tuşuna basın.
41 Daha sonra istediğiniz komutu yeniden yazın.
42 Not: İmleç tuşları da aynı zamanda işe yararlar ancak hjkl tuşlarını kullanmaya alıştığınızda etrafta daha hızlı
43 hareket edersiniz.
44~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
45 Ders 1.2: VIM'E GİRİŞ VE VIM'DEN ÇIKIŞ
46
47
48 !! NOT: Aşağıdaki adımları yapmadan önce, bu dersi tamamen okuyun.
49
50 1. <ESC> tuşuna basın (Normal kipte olmayı garantilemek için).
51
52 2. Yazın: :q! <ENTER>.
53
54---> Bu düzenleyicinin yaptığınız değişiklikleri KAYDETMEDEN kapanmasını sağlar.
55 Eğer yaptıklarınızın kaydedilmesini istiyorsanız şunu yazın:
56 :wq <ENTER>
57
58 3. Kabuk istemcisini (shell prompt) gördüğünüzde, sizi bu eğitmene getiren
59 komutu yazın. Bu: vimtutor <ENTER> komutudur.
60 Normalde: vim tutor <ENTER> komutu kullanılır.
61---> 'vim' vim düzenleyicisine gir anlamına gelir, 'tutor' ise açmak istediğiniz dosyadır.
62
63 4. Eğer bu adımları ezberlediyseniz ve kendinizden eminseniz, 1'den 3'e kadar olan adımları,
64 düzenleyiciden çıkmak ve yeniden girmek için uygulayın.
65~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
66 Ders 1.3: METİN DÜZENLEME - SİLME
67
68
69** Normal kipteyken imlecin altındaki karakteri silmek için x 'e basın.**
70
71 1. İmleci aşağıda işaretlenmiş (-->) satıra götürün.
72
73 2. Hataları düzeltmek için, imleci silinmesi gereken karakterin üzerine getirin
74
75 3. İstenmeyen karakteri silmek için x tuşuna basın.
76
77 4. Cümle düzelene kadar 2'den 4'e kadar olan adımları tekrar edin.
78
79---> İinek ayyın üzzerinden attladı.
80
81 5. Şimdi satır düzeldi, Ders 1.4'e geçin.
82
83NOT: Bu eğitmende ilerledikçe ezberlemeye çalışmayın, kullanarak öğrenin.
84
85
86
87~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
88 Ders 1.4: METİN DÜZENLEME - EKLEME
89
90
91 ** Normal kipteyken metin eklemek için i 'ye basın. **
92
93 1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (-->) ilk satıra götürün.
94
95 2. İlk satırı ikincisinin aynısı gibi yapmak için, imleci eklenmesi gereken
96 metinden sonraki ilk karakterin üzerine götürün.
97
98 3. i 'ye basın ve gerekli eklemeleri yapın.
99
100 4. Her hata düzeltildiğinde <ESC> tuşuna basarak Normal kipe dönün.
101 Cümleyi düzeltmek için 2'den 4'e kadar olan adımları tekrar edin.
102
103---> Bu metinde eksk.
104---> Bu metinde birşey eksik.
105
106 5. Metin ekleme çalışmalarını yeterli görüyorsanız aşağıdaki özete geçin.
107
108
109
110~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
111 DERS 1 ÖZET
112
113
114 1. İmleç hem ok tuşları hem de hjkl tuşları ile hareket ettirilir.
115 h (sol) j (aşağı) k (yukarı) l (sağ)
116
117 2. (Konsoldan) Vim'e girmek içn yazın: vim DOSYAİSMİ <ENTER>
118
119 3. Tüm değişiklikleri göz ardı edip vimden çıkmak için yazın:
120 <ESC> :q! <ENTER>
121 veya tüm değişiklikleri kaydetmek için yazın:
122 <ESC> :wq <ENTER>
123
124 4. İmlecin altındaki bir karakteri silmek için Normal kipte x yazın.
125
126 5. İmlecin altında metin eklemek için Normal kipte yazın:
127 i yazılacak metin <ESC>
128
129NOT: <ESC> tuşuna basmak sizi Normal kipe götürür ya da istenmeyen tamamlanmamış bir komutu
130 iptal eder.
131
132Şimdi Ders 2 ile devam edin.
133
134
135~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
136 Ders 2.1: SİLME KOMUTLARI
137
138 ** Bir kelimeyi silmek için dw yazın.**
139
140 1. Normal kipte olmakten emin olmak için <ESC> tuşuna basın.
141
142 2. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (-->) satıra götürün.
143
144 3. İmleci silinmesi gereken kelimenin başına götürün.
145
146 4. Kelimeyi silmek için dw yazın.
147
148 NOT: dw harfleri siz yazdıkça ekranın son satırında görülecektir.
149 Eğer yanlış bir şeyler yazarsanız, yeniden başlamak için <ESC> tuşuna basın.
150
151---> Bu satırda çerez cümleye ait olmayan leblebi kelimeler var.
152
153
154 5. Cümle düzelene kadar adım 3 ve 4'ü tekrar edin, daha sonra Ders 2.2'ye gidin.
155
156
157
158~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
159 Ders 2.2: DAHA FAZLA SİLME KOMUTU
160
161
162 ** Satırı sonuna kadar silmek için d$ yazın.**
163
164 1. Normal kipte olmaktan emin olmak için <ESC> tuşuna basın.
165
166 2. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (-->) satıra götürün.
167
168 3. İmleci doğru olan satırın sonuna götürün. (Birinciden SONRA. )
169
170 4. Satırı sonuna kadar silmek için d$ yazın.
171 ( d$ yazarken d'den sonra <ALT> ile beraber $ tuşuna basın)
172
173---> Birileri bu satırın sonunu iki defa yazmış. Birileri bu satırın sonunu iki defa yazmış.
174
175 5. Neler olduğunu anlamak için Ders 2.3'e gidin.
176
177
178
179
180
181~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
182 Ders 2.3: KOMUTLAR VE NESNELER
183
184
185 d silme komutu için biçim aşağıdaki gibidir:
186
187 [sayı] d nesne VEYA d [sayı] nesne
188 Burada:
189 sayı - komutun kaç defa çalıştırlacağı (isteğe bağlı, varsayılan=1).
190 d - silme komutu
191 nesne - komutun ne şekilde çalışacağı (aşağıda listlendi).
192
193 Nesnelerin kısa bir listesi.
194 w - Boşluğu da içererek, imleçten itibaren kelimenin sonuna kadar.
195 e - Boşluğu İÇERMEDEN, imleçten itibaren kelimenin sonuna kadar.
196 $ - imleçten satırın sonuna kadar.
197
198NOT: Serüven sevenler için, Normal kipte iken, komut olmadan sadece nesnenin kendisine basmak
199 imleci yukardaki listede olduğu gibi hareket ettirecektir.
200
201
202
203
204~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
205 Ders 2.4: 'KOMUT-NESNE'ye BİR İSTİSNA
206
207
208 ** Bütün bir satırı silmek için dd yazın. **
209
210 Bütün bir satır silme sıklığından dolayı, Vi tasarımcıları bir satırı
211 tamamen silmek için iki d yazmanın daha kolay olacağına karar verdiler.
212
213 1. İmleci aşağıdaki tümceciğin ikinci satırına götürün.
214 2. Satırı silmek için dd yazın.
215 3. Şimdi de dördüncü satıra gidin.
216 4. İki satırı birden silmek için 2dd (sayı-komut-nesne'yi hatırlayın) yazın.
217
218 1) Güller kırmızıdır,
219 2) Çamur eğlenceli,
220 3) Menekşeler mavi,
221 4) Bir arabam var,
222 5) Saat bana söyler,
223 6) Şeker tatlıdır
224 7) Ve sen de öylesin
225
226~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
227 Ders 2.5: GERİ AL KOMUTU
228
229
230 ** Son komutu geri almak için u , bütün bir satırı düzeltmek için U yazın.**
231
232 1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (-->) satırdaki ilk hatanın üzerine götürün.
233 2. İlk istenmeyen karakteri silmek için x yazın.
234 3. Şimdi son çalıştırılan komutu geri almak için u yazın.
235 4. Bu sefer x komutunu kullanarak satırdaki tüm hataları düzeltin.
236 5. Şimdi satırı ilk haline çevirmek için büyük U yazın.
237 6. Şimdi U ve daha önceki komutları geri almak için birkaç defa u yazın.
238 7. Şimdi birkaç defa CTRL-R (CTRL'yi basılı tutarken R ye basın) yazarak geri almaları da geri alın.
239
240---> Buu satıırdaki hataları düüzeltinn ve sonra koomutu geri alllın.
241
242 8. Bunlar son derece kullanışlı komutlardır. Şimdi Ders 2 Özete geçin.
243
244
245
246
247~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
248 DERS 2 ÖZET
249
250
251 1. İmleçten itibaren bir kelimeyi silmek için yazın: dw
252
253 2. İmleçten itibaren bir satırı silmek için yazın: d$
254
255 3. Bütün bir satırı silmek için yazın: dd
256
257 4. Normal kipte bir komut biçimi şöyledir:
258
259 [sayı] komut nesne VEYA komut [sayı] nesne
260 burada:
261 sayı - komutun kaç kere tekrar edeceği
262 komut - ne yapılacağı, silmek için d olduğu gibi
263 nesne - komutun nasıl davranacağı, w (kelime), $ (satır sonu), vb gibi.
264
265 5. Önceki hareketleri geri almak için yazın: u (küçük u)
266 Bir satırdaki tüm değişiklikleri geri almak için yazın: U (büyük u)
267 Geri almaları geri almak için yazın: CTRL-R
268
269
270~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
271 Ders 3.1: KOY KOMUTU
272
273
274 ** Son yaptığınız silme işlemini imleçten sona geri yerleştirmek için p yazın.**
275
276 1. İmleci aşağıdaki tümceciğin ilk satırına götürün.
277
278 2. Satırı silip Vim'in tamponuna yerleştirmek için dd yazın.
279
280 3. İmleci, silinmiş satırı nereye yerleştirmek istiyorsanız, o satırın ÜZERİNE götürün.
281
282 4. Normal kipteyken, satırı yerleştirmek için p yazın.
283
284 5. Tüm satırları doğru sıraya koymak için 2'den 4'e kadar olan adımları tekrar edin.
285
286 d) Sen de öğrendin mi?
287 b) Menekşeler mavidir,
288 c) Akıl öğrenilir,
289 a) Güller kırmızıdır,
290
291
292
293~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
294 Ders 3.2: YERLEŞTİR KOMUTU
295
296
297 ** İmlecin altında bir karakter yerleştirmek için r yazın.**
298
299 1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş(--->) ilk satıra götürün.
300
301 2. İmleci satırdaki ilk hatanın üzerine götürün.
302
303 3. Hatayı düzeltmek için önce r ardından da doğru karakteri yazın.
304
305 4. İlk satır düzelene kadar adım 2 ve 3'ü tekrar edin.
306
307---> Bu satıv yazılıvken, bivileri yamlış tuştara basmış.
308---> Bu satır yazılırken, birileri yanlış tuşlara basmış.
309
310 5. Ders 3.2'ye geçin.
311
312NOT: Unutmayın, ezberleyerek değil kullanarak öğrenin.
313
314
315~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
316 Ders 3.3: DEĞİŞTİR KOMUTU
317
318
319 ** Bir kelimenin tamamını veya parçasını değiştirmek için cw yazın.
320
321 1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş(--->) satıra götürün.
322
323 2. İmleci "sutar" daki u'nun üzerine yerleştirin.
324
325 3. Önce cw ardından doğru kelimeyi girin (bu durumda 'atır'.)
326
327 4. <ESC> tuşuna basın ve bir sonraki hataya gidin (değişmesi gereken ilk karakter.)
328
329 5. İlk cümle ikincisiyle aynı olana kadar adım 3 ve 4'ü tekrar edin.
330
331---> Bu sutar değiştir komutu ile değişneli gereken birkaç petime içeriyor.
332---> Bu satır değiştir komutu ile değişmesi gereken birkaç kelime içeriyor.
333
334cw'nin sadece kelimeyi değiştirmediğini, aynı zamanda sizi insert kipine götürdüğüne de dikkat edin.
335
336
337~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
338 Ders 3.4: c'Yİ KULLANARAK DAHA FAZLA DEĞİŞTİRME
339
340
341 ** Değiştir komutu sil komutu ile aynı nesnelerle kullanılır.**
342
343 1. Değiştir komutu sil ile aynı yolla çalışır. Biçim şöyledir:
344
345 [sayı] c nesne VEYA c [sayı] nesne
346
347 2. Nesneler de aynı zamanda aynıdır. Örneğin w (word), $ (satır sonu), vb. gibi.
348
349 3. Aşağıdaki işaretlenmiş(--->) ilk satıra gidin.
350
351 4. İmleci ilk hataya götürün.
352
353 5. Satırın geri kalan kısmını ikincisi gibi yapmak için c$ yazın ve daha sonra <ESC> tuşuna basın.
354
355---> Bu satırın sonu düzeltilmek için biraz yardıma ihtiyaç duyuyor.
356---> Bu satırın sonu düzeltilmek için c$ komutu kullanılarak yardıma ihtiyaç duyuyor.
357
358
359~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
360 DERS 3 ÖZET
361
362
363 1. Silinmiş olan bir metini geri yerleştirmek için p yazın. Bu silinmiş metini
364 imleçten hemen SONRA geri yerleştirir (eğer bir satır silinmişse hemen imleçten sonra, alta
365 yerleştirilecektir)
366
367 2. İmlecin altındaki karakteri değiştirmek için önce r ardından da
368 asıl karakteri yazın.
369
370 3. Değiştir komutu belirlenen nesneyi, imleçten nesnenin sonuna kadar değiştirme imkanı verir.
371 Örneğin, bir kelimeyi imleçten sonuna kadar değiştirmek için cw , bir satırın tamamını
372 değiştirmek içinse c$ yazın.
373
374 4. Değiştir için biçim şöyledir:
375
376 [sayı] c nesne VEYA c [sayı] nesne
377
378Şimdi bir sonraki derse geçin.
379
380
381
382~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
383 Ders 4.1: KONUM VE DOSYA DURUMU
384
385
386 ** Dosya içerisindeki konumunuzu ve dosyanın durumunu görmek için CTRL-g yazın. **
387 ** Dosya içerisindeki bir satıra gitmek için SHIFT-g yazın. **
388
389 Not: Adımlardan herhangi birini yapmadan önce dersin tamamını okuyun!!
390
391 1. Ctrl tuşunu basılı tutun ve g'ye basın. Dosyanın sonunda dosya ismini ve bulunduğunuz konumu
392 gösteren bir durum satırı görünecektir. Adım 3 için satır numarasını
393 unutmayın.
394
395 2. Dosyanın sonuna gitmek için shift-G 'ye basın.
396
397 3. Daha önce bulunduğunuz satır numarasını yazın ve daha sonra shift-G 'ye basın.
398 Bu sizi daha önce bulunduğunuz ve Ctrl-g 'ye bastığınız satıra geri götürecektir.
399 (Sayılar yazılırken ekranda GÖRÜNMEYECEKLERDİR.)
400
401 4. Yapabileceğinizi düşündüğünüzde, adım 1'den 3'e kadar yapın.
402
403 Ç.N: Bu kısım orijinal metinde de biraz eksik anlatılmış gibi. Bir satır hakkında bilgi almak için
404 Ctrl-g'yi kullanın. Herhangi bir satıra gitmek içinse, önce satır numarasını yazın ve ardınan
405 shift-g'ye basın. Satır numarası girmeden basılan shift-g sizi satır sonuna götürür.
406
407~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
408 Ders 4.2: ARAMA KOMUTU
409
410
411 ** Bir kelime öbeğini aramak için / ile beraber kelime öbeğini girin. **
412
413 1. Normal kipteyken / karakterini yazın. Komut bölümü yerine / karakterinin ve
414 imlecin ekranın sonunda göründüğüne dikkat edin.
415
416 2. Şimdi, 'hatttaa' yazıp <ENTER> 'a basın. Bu sizin aramak istediğiniz kelime.
417
418 3. Aynı kelime öbeğini tekrar aramak için, basitçe n yazın.
419 Aynı kelime öbeğini zıt yönde aramak için, Shift-N yazın.
420
421 4. Eğer zıt yöne doğru bir arama yapmak istiyorsanız, / komutu yerine
422 ? komutunu kullanın.
423
424---> "hatttaa" hatayı yazmanın doğru yolu değil; hatttaa bir hata.
425
426Not: Arama dosyanın sonuna ulaştığında, tekrar baştan başlayacaktır.
427
428~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
429 Ders 4.3: UYAN PARANTEZ ARAMASI
430
431
432 ** Uyan bir ),] veya } bulmak için % yazın. **
433
434 1. İmleci işaretli (--->) satırdaki herhangi bir (, [ veya { karakterinin
435 üzerine götürün.
436
437 2. Şimdi % karakterini yazın.
438
439 3. İmleç uyan parantez veya ayracın üzerine gider.
440
441 4. Uyan ilk parantezin üzerine geri dönmek için yine % yazın.
442
443---> Bu ( içerisinde ('ler, ['ler ] ve {'ler } bulunan bir satırdır. ))
444
445Not: Bu içerisinde uymayan parantezler bulunan bir programın yanlışını ayıklamak için
446 son derece yararlıdır.
447
448
449
450
451
452
453~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
454 Ders 4.4: HATALARI DÜZELTMEK İÇİN BİR YOL
455
456
457 ** 'eski' yerine 'yeni' yerleştirmek için :s/eski/yeni/g yazın. **
458
459 1. İmleci aşağıdaki işaretli (--->) satıra götürün.
460
461 2. :s/buu/bu yazıp <ENTER> 'a basın. Bu komutun sadece satırdaki ilk karşılaşmayı
462 düzelttiğine dikkat edin.
463
464 3. Şimdi genel olarak satırdaki tüm değişikliği yapmak için :s/buu/bu/g yazın.
465
466---> Buu birinci, buu ikinci, buu üçüncü bölüm.
467
468 4. İki satır arasındaki bir karakter katarının tümünü değiştirmek için,
469 :#,#s/eski/yeni/g yazın, burada #,# iki satırın sayılarıdır.
470 Tüm dosyadaki karşılaşılan kelimeleri değiştirmek için :%s/eski/yeni/g yazın.
471
472
473
474
475
476~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
477 DERS 4 ÖZET
478
479
480 1. Ctrl-g sizin dosyadaki konumunuzu ve dosya durumunu gösterir.
481 Shift-G dosyanın sonuna gider. Shift-G 'den önce bir sayı yazılırsa, o satıra
482 gidilir.
483
484 2. Bir sözcük öbeğinden önce / yazmak, İLERİ yönde o öbeği aratır.
485 Bir sözcük öbeğinden önce ? yazmak, GERİ yönde o öbeği aratır.
486 Bir aramadan sonra, aynı yöndeki bir sonraki karşılaşmayı bulmak için n ,
487 veya zıt yöndekini bulmak için Shift-N yazın.
488
489 3. İmleç bir (,),[,],{,} parantezi üzerindeyken % yazmak, uyan diğer eş parantezi bulur.
490
491 4. Bir satırdaki ilk 'eski'yi 'yeni' ile değiştirmek için :s/eski/yeni yazın.
492 Bir satırdaki tüm 'eski'leri 'yeni' ile değiştirmek için :s/eski/yeni/g yazın.
493 İki satır arasındaki öbekleri değiştirmek için :#,#s/eski/yeni/g yazın.
494 (#'lar satır numaraları)
495 Bir dosyadaki tüm karşılaşmaları değiştirmek için :%s/eski/yeni/g yazın.
496 Her seferinde onay sorması için 'c' ekleyin. :%s/eski/yeni/gc
497
498
499~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
500 Ders 5.1: BIR DIŞ KOMUT ÇALIŞTIRMAK
501
502
503 ** Bir dış komutu çalıştırmak için :! ve ardından istediğiniz dış komutu yazın. **
504
505 1. İmleci ekranın altına götürmek için alışık olduğunuz : komutunu yazın. Bu size
506 bir komut yazma imkanı verir.
507
508 2. Şimdi ! (ünlem) karakterini yazın. Bu size bir dış komut çalıştırma
509 imkanı verir.
510
511 3. Örnek olarak ! karakterini takiben ls yazın ve <ENTER>'a basın. Bu size
512 o anda bulunduğunuz dizindeki dosyaları gösterecektir. Veya ls çalışmazsa :!dir
513 komutunu kullanın.
514
515Not: Herhangi bir dış komutu bu yolla çalıştırmak mümkündür.
516
517Not: Tüm : komutlarından sonra <ENTER> tuşuna basılmalıdır.
518
519
520
521
522~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
523 Ders 5.2: DOSYA YAZMAYA DEVAM
524
525
526 ** Dosyaya yapılan değişikliği kaydetmek için, :w DOSYAİSMİ yazın. **
527
528 1. Bulunduğunuz dizini listelemek için :!dir veya :!ls yazın.
529 Komuttan sonra <ENTER> tuşuna basıcağınızı zaten biliyorsunuz.
530
531 2. Mevcut olmayan bir dosya ismi seçin, örneğin DENEME.
532
533 3. Şimdi :w DENEME yazın (DENEME sizin seçtiğiniz dosya ismi).
534
535 4. Bu tüm dosyayı (Vim Tutor) DENEME isminde başka bir dosyaya yazar.
536 Bunu doğrulamak için, :!dir yazın ve yeniden bulunduğunuz dizini listeleyin.
537
538Not: Eğer Vim'den çıkıp kaydettiğiniz DENEME dosyasını açarsanız, bunun kaydettiğiniz
539 vimtutor'un gerçek bir kopyası olduğunu görürsünüz.
540
541 5. Şimdi dosyayı şu komutları vererek silin (MS-DOS) :!del DENEME
542 (veya UNIX) :!rm DENEME
543
544
545~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
546 Ders 5.3: SEÇMELİ YAZ KOMUTU
547
548
549 ** Dosyanın bir bölümünü kaydetmek için, :#,# w DOSYAİSMİ yazın. **
550
551 1. Bir kez daha bulunduğunuz dizini görmek için :!dir veya :!ls yazın,
552 ardından DENEME gibi uygun bir dosya ismi seçin.
553
554 2. İmleci bu sayfanın başına götürün ve ardından CTRL-g'ye basarak satır numarasını
555 öğrenin. BU NUMARAYI UNUTMAYIN!
556
557 3. Şimdi sayfanın sonuna gidib ve yine CTRL-g'ye basarak satır numarasını
558 öğrenin. BU NUMARAYI DA UNUTMAYIN!
559
560 4. Bir dosyaya sadece bir bölümü kaydetmek için, :#,# w DENEME yazın. #,# sizin
561 baktığınız sayılar st,alt) ve DENEME dosyanızın ismidir.
562
563
564 5. Yine, :!dir yazarak dosyanın orada olduğuna bakın ama SİLMEYİN.
565
566
567
568
569~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
570 Ders 5.4: DOSYALARI BİRLEŞTİRMEK-BÖLÜM EKLEMEK
571
572
573 ** Bir dosyanın içeriğini eklemek için :r DOSYAİSMİ yazın. **
574
575 1. DENEME dosyanızın önceden bulunduğundan emin olmak için :!dir yazın.
576
577 2. İmleci bu sayfanın başına yerleştirin.
578
579NOT: Adım 3'ü uyguladıktan sonra Ders 5.3'ü görüyor olacaksınız. Daha sonra bu
580 derse sayfasına dönün.
581
582 3. Şimdi DENEME sayfasını :r DENEME yazarak aktarın.
583
584NOT: Aktardığınız dosya imlecinizin hemen altına eklenecektir.
585
586 4. Dosyanın eklendiğini görmek için, geriye gidin. Ders 5.3'ten iki kopya
587 olduğunu göreceksiniz; asıl ve kopya olanı.
588
589
590
591~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
592 DERS 5 ÖZET
593
594
595 1. :!komut bir dış komut çalıştırır.
596
597 Bazı yararlı örnekler:
598 (MS-DOS) (Unix)
599 :!dir :!ls - bir dizini listeler.
600 :!del DOSYA :!rm DOSYA - DOSYA'yı siler.
601
602 2. :w DOSYAİSMİ o anki Vim dosyasını diske DOSYAİSMİ ile kaydeder.
603
604 3. :#,#w DOSYAİSMİ # ile # satır arasını DOSYAİSMİ ile kaydeder.
605
606 4. :r DOSYAİSMİ imlecin altından başlayarak DOSYAİSMİ isimli dosyanın içeriğini ekler.
607
608
609
610
611
612
613~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
614 Ders 6.1: AÇ KOMUTU
615
616
617 ** İmlecin aşağısına bir satır açmak ve Insert kipine geçmek için o yazın. **
618
619 1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (--->) satıra götürün.
620
621 2. İmlecin aşağısına bir satır açmak ve Insert kipine geçmek için
622 o (küçük harfle) yazın.
623
624 3. Şimdi işaretlenmiş satırı kopyalayın ve Insert kipinden çıkmak için <ESC>
625 tuşuna basın.
626
627---> o yazdıktan sonra imlec açılan satıra gidicek ve Insert kipine geçilecek.
628
629 4. İmlecin üzerinde bir satır açmak için, basitçe büyük O yazın. Bunu aşağıdaki
630 satırda deneyin.
631Bu satırın üzerine bir satır açmak için imleç bu satırdayken Shift-o yazın.
632
633
634
635
636
637~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
638 Ders 6.2: EKLE KOMUTU
639
640
641 ** İmleçten sonra metin eklemek için a yazın. **
642
643 1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (--->) satırın sonuna götürmek için
644 Normal Kipteyken $ yazın.
645
646 2. İmlecin altındaki karakterden sonra metin eklemek için a (küçük harfle) yazın.
647 (Büyük A satırın sonuna ekler).
648
649 3. Şimdi ilk satırı tamamlayın. Ekle komutunun Insert kipiyle aynı işi yaptığına
650 dikkat edin. Tek fark metinin eklendiği yer.
651Ç.N: Eğer a yazarsanız imlecin altındaki karakterden hemen sonra ekleme yapabilirsiniz.
652 Eğer Shift-a yazarsanız imleç satır sonuna gidecek ve hemen ardına ekleme yapabileceksiniz.
653 Doğal olarak bizim örneğimizde Shift-A'yı kullanmak daha güzel olacaktır. Önce $ ardınan a
654 yazmamıza gerek kalmaz.
655
656---> Bu satırda çalışabilirsiniz
657---> Bu satırda çalışabilirsiniz. Çalışırken metin eklemeyi kullanın.
658
659
660
661~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
662 Ders 6.3: BİR BAŞKA DEĞİŞTİR KOMUTU
663
664
665 ** Birden fazla karakter değiştirmek için büyük R yazın. **
666
667 1. İmleci aşağıdaki işaretli (--->) satırların ilkine götürün.
668
669 2. İmleci işaretli olan ikinci satırdakinden farklı olan ilk kelimenin
670 başına götürün. ( "tuşları" kelimesi )
671
672 3. Şimdi büyük R yazın ve ilk satırı ikincisinin aynısı yapmak için
673 eski metinin üzerinden yenisini yazın. Siz yazdıkça metin değişecektir.
674
675---> Bu satırı ikincisinin aynısı yapmak için tuşları kullanın.
676---> Bu satırı ikincisinin aynısı yapmak için R yazın ve metini girin.
677
678 4. Çıkmak için <ESC> tuşuna bastığınızda, değişmemiş metinin aynen
679 kaldığına dikkat edin.
680
681
682
683
684
685~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
686 Ders 6.4: SET SEÇENEĞİ
687
688 ** Bir seçenek ayarlayın , böylece bir arama veya değiştirme **
689 ** durumu görmezden gelsin. **
690
691 1. 'ignore' kelimesini aramak için:
692 /ignore
693 yazın.
694 Bunu n tuşuna basarak birkaç kez tekrar edin
695
696 2. :set ic yazarak 'ic' (Ignore case) ayarını seçin.
697
698 3. Tekrar n tuşuna basarak 'ignore' kelimseini arayın.
699 n tuşuna basarak bu aramayı birden çok defa tekrar edin.
700
701 4. :set hls is yazarak 'hlsearch' ve 'incsearch' ayarlarını seçin.
702
703 5. /ignore yazarak arama komutunu tekrar verin ve ne olacağını görün.
704
705 6. Karşılaşma vurgularını iptal etmek için,
706 :nohlsearch yazın.
707~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
708 DERS 6 ÖZET
709
710
711 1. o yazmak imlecin altında bir satır açar ve imleci bu açılmış satıra
712 Insert kipinde yerleştirir.
713 Büyük O yazmak imlecin üzerinde bir satır açar.
714
715 2. İmlecin üzerindeki karakterden hemen sonra metin eklemek için a yazın.
716 Büyük A yazmak hemen satır sonuna giderek metin eklemeye hazır hale getirir.
717
718 3. Büyük R yazmak Değiştir kipine girer ve çıkmak için <ESC> tuşuna
719 basılana kadar sizi bu kipte bırakır.
720
721 4. ":set xxx" yazmak "xxx" seçeneğini ayarlar.
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
732 Ders 7: ÇEVİRİMİÇİ (ON-LINE) YARDIM KOMUTLARI
733
734
735 ** Çevirimiçi yardım sistemini kullanın **
736
737 Vim geniş bir çevirimiçi yardım sistemine sahiptir. Başlamak için şu üçünü
738 deneyebilirsiniz.
739 - (eğer sahipseniz) <HELP> tuşuna basın
740 - (eğer sahipseniz) <F1> tuşuna basın
741 - :help yazın ve <ENTER> tuşuna basın
742
743 Yardım penceresini kapatmak için :q yazıp <ENTER> tuşuna basın.
744
745 ":help" komutuna değişken (argüman) vererek herhangi bir konu hakkında
746 yardım alabilirsini. Şunları deneyin (<ENTER> tuşuna basmayı unutmayın) :
747
748 :help w
749 :help c_<T
750 :help insert-index
751 :help user-manual
752
753
754~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
755 Ders 8: BİR BAŞLANGIÇ BETİĞİ OLUŞTURUN
756
757 ** Switch on Vim features **
758 ** Vim'in özelliklerine bakın **
759
760 Vim Vi'dan çok daha fazla özelliğe sahiptir fakat birçoğu öntanımlı olarak kapalıdır.
761 Daha fazla özellik kullanabilmek için bir "vimrc" dosyası oluşturmalısınız.
762
763 1. "vimrc" dosyasını düzenlemeye başlayın, bu işletim sisteminize göre değişir:
764
765 Ç.N: (Bu komutu verdiğinizde eğer yoksa home dizininizde .vimrc isimli bir dosya oluşacaktır.
766 Bu dosyaya vimrc örnek dosyasını aktarmak için 2. adımdaki komutu kullanacaksınız. Bu yüzden
767 vimrc dosyanızı düzenlemeden önce aşağıdaki adımların hepsini okuyun ve komutları hatırlayın.)
768
769 :edit ~/.vimrc Unix için
770 :edit $VIM/_vimrc MS-Windows için
771
772 2. Şimdi örnek "vimrc" dosyasını okuyun
773
774 :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
775
776 3. Dosyayı kaydedin ve çıkın
777
778 :write
779 :q
780
781 Vim'i bir dahaki sefer çalıştırdığınızda sözdizim (sytax) vurgusu kullanılacaktır.
782 Tüm tercih ettiğiniz ayarları bu "vimrc" dosyasına ekleyebilirsiniz.
783
784~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
785
786 Burada Vim Eğitmeni tamamlanmış oldu. Eğitmendeki amaç Vim düzenleyicisi hakkında
787 kısa bir bilgi vermek ve onu kolayca kullanmanızı sağlamaktı. Vim'in tamamını öğretmek
788 çok zordur zira Vim birçok komuta sahiptir.Bundan sonra :help user-manual" komutu ile
789 kullanıcı kılavuzunu okumalısınız.
790
791 Daha fazla okuma ve çalışma için şu kitabı öneriyoruz:
792 Vim - Vi Improved - by Steve Oualline
793 Publisher: New Riders
794 Tamamiyle Vim için hazırlanmış ilk kitap. Özellikle ilk kullanıcılar için uygun.
795 Kitapta birçok örnek ve resim var.
796 http://iccf-holland.org/click5.html adresine bakabilirsiniz.
797
798 Bu kitap daha eskidir ve Vim'den daha çok Vi içindir ancak tavsiye edilir:
799 Learning the Vi Editor - by Linda Lamb
800 Publisher: O'Reilly & Associates Inc.
801 Vi hakkında bilmek isteyeceğiniz neredeyse herşeyin bulunduğu bir kitap.
802 6.Basım aynı zamanda Vim hakkında bilgi de içermekte.
803
804 Bu eğitmen Michael C. Pierce ve Robert K. Ware tarafından yazıldı,
805 Charles Smith tarafından sağlanan fikirlerle Colorado School Of Mines,
806 Colorado State University. E-mail: bware@mines.colorado.edu.
807
808 Vim için değiştiren : Bram Moolenaar.
809
810 Türkçeye çeviren : Serkan "heartsmagic" Çalış Yıl 2005
811 E-mail : adresimeyaz (at) yahoo com
812
813~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~