Update runtime files.
diff --git a/runtime/tutor/tutor.eo b/runtime/tutor/tutor.eo
new file mode 100644
index 0000000..2ac0689
--- /dev/null
+++ b/runtime/tutor/tutor.eo
@@ -0,0 +1,989 @@
+==============================================================================
+= B o n v e n o n al la I n s t r u i l o de V I M - Versio 1.7.eo.2 =
+==============================================================================
+
+ Vim estas tre potenca redaktilo, kiu havas multajn komandojn, tro da ili
+ por æion klarigi en instruilo kiel æi tiu. Æi tiu instruilo estas
+ fasonita por priskribi sufiæajn komandojn, por ke vi kapablu uzi Vim
+ kun sufiæa facileco.
+
+ La tempo bezonata por plenumi la kurson estas 25-30 minutoj, kaj dependas
+ de kiom da tempo estas uzata por eksperimenti.
+
+ ATENTU:
+ La komandoj en la lecionoj þanøos la tekston. Kopiu tiun æi dosieron
+ por ekzerci vin (se vi lanæis "vimtutor", tiam estas jam kopio).
+
+ Gravas memori, ke æi tiu instruilo estas organizata por instrui per
+ la uzo. Tio signifas, ke vi devas plenumi la komandojn por bone lerni
+ ilin. Se vi nur legas la tekston, vi forgesos la komandojn!
+
+ Nun, certigu, ke la majuskla baskulo NE estas en reøimo majuskla,
+ kaj premu la klavon j sufiæe da fojoj por movi la kursoron, kaj por
+ ke la leciono 1.1 plenigu la ekranon.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 1.1: MOVI LA KURSORON
+
+
+ ** Por movi la kursoron, premu la h,j,k,l klavojn kiel montrite. **
+ ^
+ k Konsilo: La klavo h estas la plej liva kaj movas liven.
+ < h l > La klavo l estas la plej dekstra kaj movas dekstren.
+ j La klavo j aspektas kiel malsuprena sago.
+ v
+ 1. Movu la kursoron sur la ekrano øis kiam vi sentas vin komforta.
+
+ 2. Premu la klavon (j) øis kiam øi ripetas.
+ Vi nun scias, kiel moviøi al la sekvanta leciono
+
+ 3. Uzante la malsuprenan klavon, moviøu al la leciono 1.2.
+
+RIMARKO: Se vi dubas pri tio, kion vi premis, premu <ESK> por reiri al
+ la normala reøimo. Tiam repremu la deziratan komandon.
+
+RIMARKO: La klavoj de la kursoro devus ankaý funkcii. Sed uzante hjkl,
+ vi kapablos moviøi pli rapide post kiam vi kutimiøos.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 1.2: ELIRI EL VIM
+
+
+ !! RIMARKO: Antaý ol plenumi iujn subajn paþojn ajn, legu la tutan lecionon!!
+
+ 1. Premu la klavon <ESK> (por certigi, ke vi estas en normala reøimo).
+
+ 2. Tajpu: :q! <Enenklavo>.
+ Tio eliras el la rekdaktilo, SEN konservi la þanøojn, kiujn vi faris.
+
+ 3. Kiam vi vidas la þelinviton, tajpu la komandon kiun vi uzis por eniri
+ en æi tiu instruilo. Tio estus: vimtutor <Enenklavo>
+
+ 4. Se vi memoris tiujn paþojn kaj sentas vin memfida, plenumu la paþojn
+ 1 øis 3 por eliri kaj reeniri la redaktilon.
+
+RIMARKO: :q! <Enenklavo> eliras sen konservi la þanøojn, kiujn vi faris.
+ Post kelkaj lecionoj, vi lernos kiel konservi la þanøojn al dosiero.
+
+ 5. Movu la kursoron suben øis la leciono 1.3.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 1.3: REDAKTO DE TEKSTO - FORVIÞO
+
+
+ ** Premu x por forviþi la signon sub la kursoro. **
+
+ 1. Movu la kursoron al la suba linio markita per --->.
+
+ 2. Por korekti la erarojn, movu la kursoron øis kiam øi estas sur la
+ forviþenda signo.
+
+ 3. Premu la klavon x por forviþi la nedeziratan signon.
+
+ 4. Ripetu paþojn 2 øis 4 øis kiam la frazo estas øusta.
+
+
+---> La boovinno saaltiss ssur laa luuno.
+
+ 5. Post kiam la linio estas øusta, iru al la leciono 1.4
+
+RIMARKO: Trairante la instruilon, ne provu memori, lernu per la uzo.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 1.4: REDAKTO DE TEKSTO - ENMETO
+
+
+ ** Premu i por enmeti tekston. **
+
+ 1. Movu la kursoron al la unua suba linio markita per --->.
+
+ 2. Por igi la unuan linion sama kiel la dua, movu la kursoron sur la unuan
+ signon post kie la teksto estas enmetenda.
+
+ 3. Premu i kaj tajpu la bezonatajn aldonojn.
+
+ 4. Premu <ESK> kiam la eraroj estas korektitaj por reiri al la normala
+ reøimo. Ripetu la paþojn 2 øis 4 por korekti la frazon.
+
+---> Mank en æi linio.
+---> Mankas tekston en æi tiu linio.
+
+ 5. Kiam vi sentas vin komforta pri enmeto de teksto, moviøu al la
+ leciono 1.5.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 1.5: REDAKTO DE TEKSTO - POSTALDONO
+
+
+ ** Premu A por postaldoni tekston. **
+
+ 1. Movu la kursoron al la unua suba linio markita per --->.
+ Ne gravas sur kiu signo estas la kursoro.
+
+ 2. Premu majusklan A kaj tajpu la bezonatajn aldonojn.
+
+ 3. Post kiam la teksto estas aldonita, premu <ESK> por reiri al la normala
+ reøimo.
+
+ 4. Movu la kursoron al la dua linio markita per ---> kaj ripetu la
+ paþojn 2 kaj 3 por korekti la frazon.
+
+---> Mankas teksto el ti
+ Mankas teksto el tiu linio.
+---> Mankas ankaý teks
+ Mankas ankaý teksto æi tie.
+
+ 5 Kiam vi sentas vin komforta pri postaldono de teksto, moviøu al la
+ leciono 1.6
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 1.6: REDAKTI DOSIERON
+
+ ** Uzu :wq por konservi dosieron kaj eliri. **
+
+ !! RIMARKO: Antaý ol plenumi iun suban paþon ajn, legu la tutan lecionon!!
+
+ 1. Eliru el la instruilo kiel vi faris en la leciono 1.2: :q!
+
+ 2. Æe la þelinvito, tajpu æi tiun komandon: vim tutor <Enenklavo>
+ 'vim' estas la komando por lanæi la redaktilon Vim, 'tutor' estas la
+ dosiernomo de la dosiero, kiun vi volas redakti. Uzu dosieron, kiu
+ þanøeblas.
+
+ 3. Enmetu kaj forviþu tekston, kiel vi lernis en la antaýaj lecionoj.
+
+ 4. Konservu la dosieron kun þanøoj kaj eliru el Vim per: :wq <Enenklavo>
+
+ 5. Relanæu la instruilon vimtutor kaj moviøu suben al la sekvanta resumo.
+
+ 6. Post kiam vi legis la suprajn paþojn, kaj komprenis ilin: faru ilin.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 1 RESUMO
+
+
+ 1. La kursoro moviøas aý per la sagoklavoj, aý per la klavoj hjkl.
+ h (liven) j (suben) k (supren) l (dekstren)
+
+ 2. Por lanæi Vim el la þelinvito, tajpu: vim DOSIERNOMO <Enenklavo>
+
+ 3. Por eliri el Vim, tajpu: <ESK> :q! <Enenklavo> por rezigni la þanøojn
+
+ 4. Por forviþi la signojn æe la pozicio de la kursoro, tajpu: x
+
+ 5. Por enmeti aý postaldoni tekston, tajpu:
+ i tajpu enmetendan tekston <ESK>
+ enmetas tekston antaý la kursoro
+
+ A tajpu la postaldonendan tekston <ESK>
+ postaldonas post la kursoro
+
+RIMARKO: Premo de <ESK> iras al la normala reøimo, aý rezignas la
+ nedeziratan aý parte plenumita komando.
+
+Nun daýrigu al la leciono 2.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 2.1: KOMANDOJ DE FORVIÞO
+
+
+ ** Tajpu dw por forviþi vorton. **
+
+ 1. Premu <ESK> por certigi, ke vi estas en normala reøimo.
+
+ 2. Movu la kursoron al la linio markita per --->.
+
+ 3. Movu la kursoron al la komenco de vorto, kiu forviþendas.
+
+ 4. Tajpu dw por forviþi la vorton.
+
+ RIMARKO: La litero d aperos en la lasta linio sur la ekrano kiam vi
+ tajpas øin. Vim atendas øis kiam vi tajpas w . Se vi vidas
+ alian signon ol d vi tajpis ion mise; premu <ESK> kaj
+ rekomencu.
+
+---> Estas iuj vortoj kiuj Zamenhof ne devus esti akuzativo en æi tiu frazo.
+
+ 5. Ripetu paþojn 3 kaj 4 øis kiam la frazo estas øusta kaj moviøu al la
+ leciono 2.2.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 2.2: PLIAJ KOMANDOJ DE FORVIÞO
+
+
+ ** Tajpu d$ por forviþi la finon de la linio. **
+
+ 1. Premu <ESK> por certigi, ke vi estas en normala reøimo.
+
+ 2. Movu la kursoron sur la suban linion markita per --->.
+
+ 3. Movu la kursoron æe la fino de la øusta linio (POST la unua . ).
+
+ 4. Tajpu d$ por forivþi øis la fino de la linio.
+
+---> Iu tajpis la finon de æi tiu linio dufoje. fino de æi tiu linio dufoje.
+
+
+ 5. Moviøu al la leciono 2.3 por kompreni kio okazas.
+
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 2.3: PRI OPERATOROJ KAJ MOVOJ
+
+
+ Multaj komandoj, kiuj þanøas la tekston, estas faritaj de operatoro kaj
+ movo. La formato de komando de forviþo per la operatoro de forviþo d
+ estas kiel sekvas:
+
+ d movo
+
+ Kie:
+ d - estas la operatoro de movo
+ movo - estas tio, pri kio la operatoro operacios (listigita sube)
+
+ Mallonga listo de movoj:
+ w - øis la komenco de la sekvanta vorto, krom øia unua signo.
+ e - øis la fino de la nuna vorto, krom la lasta signo.
+ $ - øis la fino de la linio, krom la lasta signo.
+
+ Do tajpo de 'de' forviþos ekde la kursoro øis la fino de la vorto.
+
+RIMARKO: Premo de nur la movo en Normala reøimo sen operatoro movos
+ la kursoron kiel specifite.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 2.4: UZI NOMBRON POR MOVO
+
+ ** Tajpo de nombro antaý movo ripetas øin laýfoje. **
+
+ 1. Movu la kursoron æe la komenco de la suba linio markita per --->.
+
+ 2. Tajpu 2w por movi la kursoron je du vortoj antaýen.
+
+ 3. Tajpu 3e por movi la kursoron æe la fino de la tria vorto antaýen.
+
+ 4. Tajpu 0 (nul) por moviøi æe la komenco de la linio.
+
+
+ 5. Ripetu paþojn 2 øis 3 kun malsamaj nombroj.
+
+---> Tio estas nur linio kun vortoj, kie vi povas moviøi.
+
+ 6. Moviøu al la leciono 2.5.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 2.5: UZI NOMBRON POR FORVIÞI PLI
+
+
+ ** Tajpo de nombro kun operatoro ripetas øin laýfoje. **
+
+ En la kombina¼o de la operatoro de forviþo, kaj movo kiel menciita
+ æi-supre, eblas aldoni nombron antaý la movo por pli forviþi:
+ d nombro movo
+
+ 1. Movu la kursoron æe la unua MAJUSKLA vorto en la linio markita per --->.
+
+ 2. Tajpu d2w por forviþi la du MAJUSKLAJN vortojn
+
+ 3. Ripetu paþojn 1 øis 2 per malsama nombro por forviþi la sinsekvajn
+ MAJUSKLAJN vortojn per unu komando
+
+---> Tiu AB CDE linio FGHI JK LMN OP de vortoj estas Q RS TUV purigita.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 2.6: OPERACII SUR LINIOJ
+
+
+ ** Tajpu dd por forviþi tutan linion. **
+
+ Pro la ofteco de forviþo de tuta linio, la verkisto de Vi decidis, ke
+ estus pli facile simple tajpi du d-ojn por forviþi linion.
+
+ 1. Movu la kursoron sur la duan linion en la suba frazo.
+ 2. Tajpu dd por forviþi la linion.
+ 3. Nun moviøu al la kvara linio.
+ 4. Tajpu 2dd por forviþi du liniojn.
+
+---> 1) Rozoj estas ruøaj,
+---> 2) Þlimo estas amuza,
+---> 3) Violoj estas bluaj,
+---> 4) Mi havas aýton,
+---> 5) Horloøoj diras kioma horo estas,
+---> 6) Sukero estas dolæa,
+---> 7) Kaj tiel vi estas.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 2.7: LA KOMANDO DE MALFARO
+
+
+ ** Premu u por malfari la lastajn komandojn, U por ripari la tutan linion. **
+
+ 1. Movu la kursoron æe la suba linio markita per ---> kaj metu øin sur
+ la unuan eraron.
+ 2. Tajpu x por forviþi la unuan nedeziratan signon.
+ 3. Nun tajpu u por malfari la lastan plenumitan komandon.
+ 4. Æi-foje, riparu æiujn erarojn en la linio kaj øia originala stato.
+ 5. Nun tajpu majusklan U por igi la linion al øia antaýa stato.
+ 6. Nun tajpu u kelkfoje por malfari la U kaj antaýajn komandojn.
+ 7. Nun tajpu CTRL-R (premante la CTRL klavon dum vi premas R) kelkfoje
+ por refari la komandojn (malfari la malfarojn).
+
+---> Koorektii la erarojn sur tiuu æi liniio kaj remettu illlin per malfaro.
+
+ 8. Tiuj estas tre utilaj komandoj. Nun moviøu al la leciono 2 RESUMO.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 2 RESUMO
+
+
+ 1. Por forviþi ekde la kursoro øis la sekvanta vorto, tajpu: dw
+ 2. Por forviþi ekde la kursoro øis la fino de la linio, tajpu: d$
+ 3. Por forviþi tutan linion, tajpu: dd
+
+ 4. Por ripeti movon, antaýmetu nombron: 2w
+ 5. La formato de þanøa komando estas:
+ operatoro [nombro] movo
+
+ kie:
+ operatoro - estas tio, kio farendas, kiel d por forviþi
+ [nombro] - estas opcia nombro por ripeti la movon
+ movo - movas sur la teksto por operacii, kiel ekzemple w (vorto),
+ $ (øis fino de linio), ktp.
+
+ 6. Por moviøi al la komenco de la linio, uzu nul: 0
+
+ 7. Por malfari antaýajn agojn, tajpu: u (minuskla u)
+ Por malfari æiujn þanøojn sur la linio, tajpu: U (majuskla U)
+ Por refari la malfarojn, tajpu: CTRL-R
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 3.1 LA KOMANDO DE METO
+
+
+ ** Tajpu p por meti tekston forviþitan antaýe post la kursoro. **
+
+ 1. Movu la kursoron æe la unua ---> suba linio.
+
+ 2. Tajpu dd por forviþi la linion kaj konservi øin ene de reøistro de Vim.
+
+ 3. Movu la kursoron æe la linio c), SUPER kie la forviþita linio devus esti.
+
+ 4. Tajpu p por meti la linion sub la kursoron.
+
+ 5. Ripetu la paþojn 2 øis 4 por meti æiujn liniojn en la øusta ordo.
+
+---> d) Æu ankaý vi povas lerni?
+---> b) Violoj estas bluaj,
+---> c) Inteligenteco lerneblas,
+---> a) Rozoj estas ruøaj,
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 3.2 LA KOMANDO DE ANSTATAÝIGO
+
+
+ ** Tajpu rx por anstataýigi la signon æe la kursoro per x . **
+
+
+ 1. Movu la kursoron æe la unua suba linio markita per --->.
+
+ 2. Movu la kursoron øis la unua eraro.
+
+ 3. Tajpu r kaj la signon, kiu devus esti tie.
+
+ 4. Ripetu paþojn 2 kaj 3 øis kiam la unua linio egalas la duan.
+
+---> Kiem tiu lanio estis tajpita, iu pramis la naøuftajn klovojn!
+---> Kiam tiu linio estis tajpita, iu premis la neøustajn klavojn!
+
+ 5. Nun moviøu al la leciono 3.3.
+
+Rimarko: Memoru, ke vi devus lerni per uzo, kaj ne per memorado.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 3.3 LA OPERATORO DE ÞANØO
+
+
+ ** Por þanøi øis la fino de la vorto, tajpu ce . **
+
+ 1. Movu la kursoron æe la unua suba linio markita per --->.
+
+ 2. Metu la kursoron sur la d en lduzw
+
+ 3. Tajpu ce kaj la øustan vorton (en tiu æi kazo, tajpu inio ).
+
+ 4. Premu <ESK> kaj moviøu al la sekvanta signo, kiu bezonas þanøon.
+
+ 5. Ripetu la paþojn 3 kaj 4 øis kiam la unua frazo egalas la duan.
+
+---> Tiu lduzw havas kelkajn vortojn, kiii bezas þanøon per la þanøooto.
+---> Tiu linio havas kelkajn vortojn, kiuj bezonas þanøon per la þanøoperatoro.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 3.4 PLIAJ ÞANØOJ PER c
+
+
+ ** La operatoro de þanøo uzeblas kun la sama movo kiel forviþo. **
+
+ 1. La operatoro de þanøo funkcias sammaniere kiel forviþo. La formato estas:
+
+ c [nombro] movo
+
+ 2. La movoj estas samaj, kiel ekzemple w (vorto) kaj $ (fino de linio).
+
+ 3. Moviøu æe la unua suba linio markita per --->.
+
+ 4. Movu la kursoron al la unua eraro.
+
+ 5. Tajpu c$ kaj tajpu la reston de la linio kiel la dua kaj premu <ESK>.
+
+---> La fino de æi tiu linio bezonas helpon por igi øin same kiel la dua.
+---> La fino de æi tiu linio bezonas korektojn per uzo de la komando c$
+
+RIMARKO: Vi povas uzi la klavon Retropaþo por korekti erarojn dum vi tajpas.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 3 RESUMO
+
+
+ 1. Por remeti tekston, kiun vi ¼us forviþis, tajpu p. Tio metas la
+ forviþitan tekston POST la kursoro (se linio estis forviþita, øi
+ iros en la linion sub la kursoro).
+
+ 2. Por anstataýigi la signon sub la kursoro, tajpu r kaj tiam la signon
+ kion vi deziras havi tie.
+
+ 3. La operatoro de þanøo ebligas al vi þanøi ekde la kursoro, øis kie
+ la movo iras. Ekz. tajpu ce por þanøi ekde la kursoro øis la fino
+ de la vorto, c$ por þanøi øis la fino de la linio.
+
+ 4. La formato de þanøo estas:
+
+ c [nombro] movo
+
+Nun daýrigu al la sekvanta leciono.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 4.1: POZICIO DE KURSORO KAJ STATO DE DOSIERO
+
+
+ ** Tajpu CTRL-G por montri vian pozicion en la dosiero kaj la dosierstaton.
+ Tajpu G por moviøi al linio en la dosiero. **
+
+ RIMARKO: Legu la tutan lecionon antaý ol plenumi iun paþon ajn!!
+
+ 1. Premu la klavon Ctrl kaj premu g . Oni nomas tion CTRL-G.
+ Mesaøo aperos æe la suba parto de la paøo kun la dosiernomo kaj la
+ pozicio en la dosiero. Memoru la numeron de la linio por paþo 3.
+
+ RIMARKO: Vi eble vidas la pozicion de la kursoro æe la suba dekstra
+ angulo de la ekrano. Tio okazas kiam la agordo 'ruler' estas
+ þaltita (vidu :help 'ruler')
+
+ 2. Premu G por moviøi æe la subo de la dosiero.
+ Tajpu gg por moviøi æe la komenco de la dosiero.
+
+ 3. Tajpu la numeron de la linio kie vi estis kaj poste G . Tio removos
+ vin al la linio, kie vi estis kiam vi unue premis CTRL-G.
+
+ 4. Se vi sentas vin komforta, plenumu paþojn 1 øis 3.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 4.2 LA KOMANDO DE SERÆO
+
+
+ ** Tajpu / kaj poste frazon por seræi la frazon. **
+
+ 1. En normala reøimo, tajpu la / signon. Rimarku, ke øi kaj la kursoro
+ aperas æe la suba parto de la ekrano kiel por la : komando.
+
+ 2. Nun tajpu 'errarro' <Enenklavo>.
+ Tio estas la vorto, kion vi volas seræi.
+
+ 3. Por seræi la saman frazon denove, simple tajpu n .
+ Por seræi la saman frazon denove en la retrodirekto, tajpu N .
+
+ 4. Por seræi frazon en la retrodirekto, uzu ? anstataý / .
+
+ 5. Por reiri tien, el kie vi venis, premu CTRL-O (Premu Ctrl kaj o
+ literon o). Ripetu por pli retroiri. CTRL-I iras antaýen.
+
+---> "errarro" ne estas maniero por literumi eraro; errarro estas eraro.
+
+RIMARKO: Kiam la seræo atingas la finon de la dosiero, øi daýras æe la
+ komenco, krom se la agordo 'wrapscan' estas malþaltita.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 4.3 SERÆO DE KONGRUAJ KRAMPOJ
+
+
+ ** Tajpu % por trovi kongruan ), ] aý } **
+
+ 1. Poziciu la kursoron sur iun (, [ aý { en la linio markita per --->.
+
+ 2. Nun tajpu la % signon.
+
+ 3. La kursoro moviøas al la kongrua krampo.
+
+ 4. Tajpu % por movi la kursoron al la alia kongrua krampo.
+
+ 5. Movu la kursoron al la alia (, ), [, ], {, } kaj observu tion,
+ kion % faras.
+
+---> Æi tiu ( estas testa linio kun (-oj, [-oj, ]-oj kaj {-oj, }-oj en øi. ))
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 4.4 LA KOMANDO DE ANSTATAýIGO
+
+
+ ** Tajpu :s/malnova/nova/g por anstataýigi 'nova' per 'malnova'. **
+
+ 1. Movu la kursoron al la suba linio markita per --->.
+
+ 2. Tajpu :s/laa/la <Enenklavo> . Rimarku, ke la komando þanøas nur la
+ unuan okaza¼on de "laa" en la linio.
+
+ 3. Nun tajpu :s/laa/la/g . Aldono de g opcio signifas mallokan
+ anstataýigon en la linio. Øi þanøas æiujn okaza¼ojn de "laa" en la
+ linio.
+
+---> laa plej bona tempo por vidi florojn estas en laa printempo.
+
+ 4. Por þanøi æiujn okaza¼ojn de iu æena signo inter du linioj,
+ tajpu :#,#s/malnova/nova/g kie #,# estas la numeroj de linioj de la
+ intervalo de la linioj kie la anstataýigo
+ okazos.
+ Tajpu :%s/malnova/nova/g por þanøi æiujn okaza¼ojn en la tuta
+ dosiero.
+ Tajpu :s/malnova/nova/gc por trovi æiujn okaza¼ojn en la tuta
+ dosiero, kun invitilo æu anstataýigi
+ aý ne.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 4 RESUMO
+
+ 1. CTRL-G vidigas vian pozicion en la dosiero kaj la staton de la dosiero.
+ G movas la kursoron al la fino de la dosiero.
+ numero G movas la kursoron al numero de tiu linio.
+ gg movas la kursoron al la unua linio.
+
+ 2. Tajpo de / kaj frazon seræas la frazon antaýen.
+ Tajpo de ? kaj frazon seræas la frazon malantaýen.
+ Post seræo, tajpu n por trovi la sekvantan okaza¼on en la sama direkto aý
+ N por seræi en la mala direkto.
+ CTRL-O movas vin al la antaýaj pozicioj, CTRL-I al la novaj pozicioj.
+
+ 3. Tajpo de % kiam la kursoro estas sur (,),[,],{ aý } moviøas al øia
+ kongruo.
+
+ 4. Por anstataýigi 'nova' en la unua 'malnova' en linio :s/malnova/nova
+ Por anstataýigi 'nova' en æiuj 'malnova'-oj en linio :s/malnova/nova/g
+ Por anstataýigi frazon inter du #-aj linioj :#,#s/malnova/nova/g
+ Por anstataýigi æiujn okaza¼ojn en la dosiero :%s/malnova/nova/g
+ Por demandi konfirmon æiu-foje, aldonu 'c' :%s/malnova/nova/gc
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 5.1 KIEL PLENUMI EKSTERAN KOMANDON
+
+
+ ** Tajpu :! sekvata de ekstera komando por plenumi la komandon. **
+
+ 1. Tajpu la konatan komandon : por pozicii la kursoron æe la suba parto
+ de la ekrano. Tio ebligas tajpadon de komando en komanda linio.
+
+ 2. Nun tajpu la ! (krisigno) signon. Tio ebligas al vi plenumi iun
+ eksteran þelan komandon ajn.
+
+ 3. Ekzemple, tajpu ls post ! kaj tajpu <Enenklavo>. Tio listigos la
+ enhavon de la dosierujo, same kiel se vi estis en þela invito.
+ Aý uzu :!dir se ls ne funkcias.
+
+RIMARKO: Eblas plenumi iun eksteran komandon ajn tiamaniere, ankaý kun
+ argumentoj.
+
+RIMARKO: Æiuj : komandoj devas finiøi per tajpo de <Enenklavo>
+ Ekde nun, ni ne plu mencios tion.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 5.2 PLI PRI KONSERVO DE DOSIERO
+
+
+ ** Por konservi la faritajn þanøojn en la teksto, tajpu :w DOSIERNOMO. **
+
+ 1. Tajpu !dir aý !ls por akiri liston de via dosierujo.
+ Vi jam scias, ke vi devas tajpi <Enenklavo> post tio.
+
+ 2. Elektu dosieron, kiu ne jam ekzistas, kiel ekzemple TESTO.
+
+ 3. Nun tajpu: :w TESTO (kie TESTO estas la elektita dosiernomo)
+
+ 4. Tio konservas la tutan dosieron (instruilon de Vim) kun la nomo TESTO.
+ Por kontroli tion, tajpu :!dir aý !ls denove por vidigi vian
+ dosierujon.
+
+RIMARKO: Se vi volus eliri el Vim kaj restartigi øin denove per vim TESTO,
+ la dosiero estus precize same kiel kopio de la instruilo kiam vi
+ konservis øin.
+
+ 5. Nun forviþu la dosieron tajpante (MS-DOS): :!del TESTO
+ aý (UNIKSO): :!rm TESTO
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 5.3 APARTIGI KONSERVENDAN TESTON
+
+
+ ** Por konservi parton de la dosiero, tajpu v movo :w DOSIERNOMO **
+
+ 1. Movu la kursoron al tiu linio.
+
+ 2. Premu v kaj movu la kursoron al la kvina suba ero. Rimarku, ke la
+ teksto emfaziøas.
+
+ 3. Premu la : signon. Æe la fino de la ekrano :'<,'> aperos.
+
+ 4. Tajpu w TESTO , kie TESTO estas dosiernomo, kiu ne jam ekzistas.
+ Kontrolu, ke vi vidas :'<,'>w TESTO antaý premi <Enenklavo>.
+
+ 5. Vim konservos la apartigitajn liniojn al la dosiero TESTO. Uzu :dir
+ aý :!ls por vidigi øin. Ne forviþu øin. Ni uzos øin en la sekvanta
+ leciono.
+
+RIMARKO: Premo de v komencas Viduman apartigon. Vi povas movi la kursoron
+ por pligrandigi aý malpligrandigi la apartigon. Tiam vi povas uzi
+ operatoron por plenumi ion kun la teksto. Ekzemple, d forviþas
+ la tekston.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 5.4 AKIRI KAJ KUNFANDI DOSIEROJN
+
+
+ ** Por enmeti la enhavon de dosiero, tajpu :r DOSIERNOMON **
+
+ 1. Movu la kursoron ¼us super æi tiu linio.
+
+RIMARKO: Post plenumo de paþo 2, vi vidos tekston el la leciono 5.3. Tiam
+ moviøu SUBEN por vidi tiun lecionon denove.
+
+ 2. Nun akiru vian dosieron TESTO uzante la komandon :r TESTO kie TESTO
+ estas la nomo de la dosiero, kiun vi uzis.
+ La dosiero, kion vi akiras, estas metita sub la linio de la kursoro.
+
+ 3. Por kontroli, æu la dosiero akiriøis, retromovu la kursoron kaj rimarku,
+ ke estas nun du kopioj de la leciono 5.3, la originala kaj la versio mem
+ de la dosiero.
+
+RIMARKO: Vi nun povas legi la eliron de ekstera komando. Ekzemple,
+ :r !ls legas la eliron de la komando ls kaj metas øin sub la
+ kursoron.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 5 RESUMO
+
+
+ 1. :!komando plenumas eksteran komandon.
+
+ Iuj utilaj ekzemploj estas:
+ (MS-DOS) (UNIKSO)
+ :!dir :!ls - listigas dosierujon
+ :!del DOSIERNOMO :!rm DOSIERNOMO - forviþas la dosieron DOSIERNOMO
+
+ 2. :w DOSIERNOMO konservas la nunan dosieron de Vim al disko kun la
+ nomo DOSIERNOMO.
+
+ 3. v movo :w DOSIERNOMO konservas la Viduman apartigon de linioj en
+ dosiero DOSIERNOMO.
+
+ 4. :r DOSIERNOMO akiras la dosieron DOSIERNOMO el la disko kaj metas
+ øin sub la pozicion de la kursoro.
+
+ 5. :r !dir legas la eligon de la komando dir kaj metas øin sub la
+ pozicion de la kursoro.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 6.1 LA KOMANDO DE MALFERMO
+
+
+ ** Tajpu o por malfermi linion sub la kursoro kaj eniri Enmetan reøimon. **
+
+ 1. Movu la kursoron al la suba linio markita per --->.
+
+ 2. Tajpu la minusklan literon o por malfermi linion SUB la kursoro kaj
+ eniri la Enmetan reøimon.
+
+ 3. Nun tajpu tekston kaj premu <ESK> por eliri la Enmetan reøimon.
+
+---> Post tajpo de o la kursoro moviøas al la malfermata linio en
+ Enmeta reøimo.
+
+ 4. Por malfermi linion SUPER la kursoro, nur tajpu majusklan O ,
+ anstataý minusklan o. Provu tion per la suba linio.
+
+---> Malfermu linion SUPER tiu tajpante O dum la kursoro estas sur tiu linio.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 6.2 LA KOMANDO DE POSTALDONO
+
+
+ ** Tajpu a por enmeti POST la kursoro. **
+
+ 1. Movu la kursoron æe la komenco de la linio markita per --->.
+
+ 2. Premu e øis kiam la kursoro estas æe la fino de li.
+
+ 3. Tajpu a (minuskle) por aldoni tekston POST la kursoro.
+
+ 4. Kompletigu la vorton same kiel la linio sub øi. Premu <ESK> por
+ eliri la Enmetan reøimon.
+
+ 5. Uzu e por moviøi al la sekvanta nekompleta vorto kaj ripetu
+ paþojn 3 kaj 4.
+
+---> Æi tiu lin ebligos vin ekz vin postal tekston al linio.
+---> Æi tiu linio ebligos vin ekzerci vin postaldoni tekston al linio.
+
+RIMARKO: Æiu a, i kaj A iras al la sama Enmeta reøimo, la nura malsamo
+ estas tie, kie la signoj estas enmetitaj.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 6.3 ALIA MANIERO POR ANSTATAÝIGI
+
+
+ ** Tajpu majusklan R por anstataýigi pli ol unu signo. **
+
+ 1. Movu la kursoron al la unua suba linio markita per --->. Movu la
+ kursoron al la komenco de la unua xxx .
+
+ 2. Nun premu R kaj tajpu la nombron sub øi en la dua linio, por ke øi
+ anstataýigu la xxx .
+
+ 3. Premu <ESK> por foriri la Anstataýigan reøimon. Rimarku, ke la cetera
+ parto de la linio restas neþanøata.
+
+ 4. Ripetu la paþojn por anstataýigi la restantajn xxx.
+
+---> Aldono de 123 al xxx donas al vi xxx.
+---> Aldono de 123 al 456 donas al vi 579.
+
+RIMARKO: Anstataýiga reøimo estas same kiel Enmeta reøimo, sed æiu signo
+ tajpita forviþas ekzistan signon.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 6.4 KOPII KAJ ALGLUI TEKSTON
+
+
+ ** Uzu la y operatoron por kopii tekston, kaj p por alglui øin **
+
+
+ 1. Iru al la linio markita per ---> sube kaj poziciu la kursoron post "a)".
+
+ 2. Komencu la Viduman reøimon per v kaj movu la kursoron ¼us antaý "unua".
+
+ 3. Tajpu y por kopii la emfazitan tekston.
+
+ 4. Movu la kursoron æe la fino de la linio: j$
+
+ 5. Tajpu p por alglui la tekston. Tiam tajpu: a dua <ESK> .
+
+ 6. Uzu Viduman reøimon por apartigi " ero.", kopiu øin per y , moviøu
+ æe la fino de la sekvanta linio per j$ kaj algluu la tekston tie
+ per p .
+
+---> a) tio estas la unua ero.
+ b)
+
+RIMARKO: vi povas ankaý uzi y kiel operatoro; yw kopias unu vorton.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 6.5 AGORDI OPCION
+
+
+ ** Agordu opcion por ke seræo aý anstataýigo ignoru usklecon **
+
+ 1. Seræu 'ignori' per tajpo de /ignori <Enenklavo>
+ Ripetu plurfoje premante n .
+
+ 2. Þaltu la opcion 'ic' (ignori usklecon) per: :set ic
+
+ 3. Nun seræu 'ignori' denove premante n
+ Rimarku, ke Ignori kaj IGNORI estas nun troveblas.
+
+ 4. Þaltu la opciojn 'hlsearch' kaj 'incsearch': :set hls is
+
+ 5. Nun retajpu la seræan komandon kaj vidu kio okazas: /ignore <Enenklavo>
+
+ 6. Por malþalti ignoron de uskleco: :set noic
+
+RIMARKO: Por forigi emfazon de kongruo, tajpu: :nohlsearch
+RIMARKO: Se vi deziras ignori usklecon por nur unu seræa komando, uzu \c
+ en la frazo: /ignore\c <Enenklavo>
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 6 RESUMO
+
+ 1. Tajpu o por malfermi linion SUB la kursoro kaj eki en Enmeta reøimo.
+ 1. Tajpu O por malfermi linion SUPER la kursoro.
+
+ 2. Tajpu a por enmeti tekston POST la kursoro.
+ Tajpu A por enmeti tekston post la fino de la linio.
+
+ 3. La e komando movas la kursoron al la fino de vorto.
+
+ 4. la y operatoro kopias tekston, p algluas øin.
+
+ 5. Tajpo de majuskla R eniras la Anstataýigan reøimon øis kiam
+ <ESK> estas premita.
+
+ 6. Tajpo de ":set xxx" þaltas la opcion "xxx". Iuj opcioj estas:
+ 'ic' 'ignorecase' ignori usklecon dum seræo
+ 'is' 'incsearch' montru partan kongruon dum seræo
+ 'hls' 'hlsearch' emfazas æiujn kongruajn frazojn
+ Vi povas uzi aý la longan, aý la mallongan nomon de opcio.
+
+ 7. Antaýaldonu "no" por malþalti la opcion: :set noic
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 7.1 AKIRI HELPON
+
+
+ ** Uzu la helpan sistemon **
+
+ Vim havas ampleksan helpan sistemon. Por komenciøi, provu unu el la tiuj
+ tri:
+ - premu la klavon <HELPO> (se vi havas øin)
+ - premu la klavon <F1> (se vi havas øin)
+ - tajpu :help <Enenklavo>
+
+ Legu la tekston en la helpfenestro por trovi kiel helpo funkcias.
+ Tajpu CTRL-W CTRL-W por salti de unu fenestro al la alia.
+ Tajpu :q <Enenklavo> por fermi la helpan fenestron.
+
+ Vi povas trovi helpon pri io ajn aldonante argumenton al la komando
+ ":help". Provu tiujn (ne forgesu premi <Enenklavo>):
+
+ :help w
+ :help c_CTRL-D
+ :help insert-index
+ :help user-manual
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 7.2 KREI STARTAN SKRIPTON
+
+
+ ** Ebligu kapablojn de Vim **
+
+ Vim havas multe pli da kapabloj ol Vi, sed la plej multaj estas defaýlte
+ malþaltitaj. Por ekuzi la kapablojn, vi devas krei dosieron "vimrc.
+
+ 1. Ekredaktu la dosieron "vimrc". Tio dependas de via sistemo:
+ :e ~/.vimrc por Unikso
+ :e $VIM/_vimrc por MS-Vindozo
+
+ 2. Nun legu la enhavon de la ekzempla "vimrc"
+ :r $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
+
+ 3. Konservu la dosieron per:
+ :w
+
+ La sekvantan fojon, kiam vi lanæas Vim, øi uzos sintaksan emfazon.
+ Vi povas aldoni æiujn viajn preferatajn agordojn al tiu dosiero "vimrc".
+ Por pli da informoj, tajpu :help vimrc-intro
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 7.3 KOMPLETIGO
+
+
+ ** Kompletigo de komanda linio per CTRL-D kaj <TAB> **
+
+ 1. Certigu ke Vim estas en kongrua reøimo: :set nocp
+
+ 2. Rigardu tiujn dosierojn, kiuj ekzistas en la dosierujo: :!ls aý :!dir
+
+ 3. Tajpu la komencon de komando: :e
+
+ 4. Premu CTRL-D kaj Vim montros liston de komandoj, kiuj komencas per "e".
+
+ 5. Premu <TAB> kaj Vim kompletigos la nomon de la komando al ":edit".
+
+ 6. Nun aldonu spaceton kaj la komencon de ekzistanta nomo: :edit DOSI
+
+ 7. Premu <TAB>. Vim kompletigos la nomon (se øi estas unika)
+
+RIMARKO: Kompletigo funkcias por multaj komandoj. Nur provu premi CTRL-D kaj
+ <TAB>. Estas aparte utila por :help .
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+ Leciono 7 RESUMO
+
+
+ 1. Tajpu :help aý premu <F1> aý <Helpo> por malfermi helpan fenestron.
+
+ 2. Tajpu :help kmd por trovi helpon pri kmd.
+
+ 3. Tajpu CTRL-W CTRL-W por salti al alia fenestro.
+
+ 4. Tajpu :q to fermi la helpan fenestron.
+
+ 5. Kreu komencan skripton vimrc por konservi viajn agordojn.
+
+ 6. Kiam vi tajpas : komandon, premu CTRL-D por vidi æiujn kompleteblojn.
+ Premu <TAB> por uzi unu kompletigon.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+
+ Tio konkludas la instruilon de Vim. Øi celis doni mallongan superrigardon
+ de la redaktilo Vim, nur tio kio sufiæas por ebligi al vi facilan uzon de
+ la redaktilo. Estas nepre nekompleta, æar Vim havas multajn multajn pliajn
+ komandojn. Legu la manlibron: ":help user-manual".
+
+ Tiu instruilo estis verkita de Michael C. Pierce kaj Robert K. Ware,
+ el la Koloradia Lernejo de Minejoj (Colorado School of Mines) uzante
+ ideojn provizitajn de Charles Smith el la Stata Universitato de Koloradio
+ (Colorado State University)
+
+ Retpoþto: bware@mines.colorado.edu.
+
+ Modifita por Vim de Bram Moolenaar.
+
+ Tradukita en Esperanto de Dominique Pellé, 2008-04-01
+ Retpoþto: dominique.pelle@gmail.com
+ Lasta þanøo: 2009-02-01
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~