updated for version 7.0c10
diff --git a/runtime/tutor/tutor.pl b/runtime/tutor/tutor.pl
index 847827f..4cadb8c 100644
--- a/runtime/tutor/tutor.pl
+++ b/runtime/tutor/tutor.pl
@@ -5,7 +5,7 @@
Vim to potê¿ny edytor, który posiada wiele poleceñ, zbyt du¿o by
wyja¶niæ je wszystkie w tym tutorialu. Ten przewodnik ma nauczyæ
Ciê pos³ugiwaæ siê wystarczaj±co wieloma komendami by¶ móg³ ³atwo
- u¿ywaæ Vim-a jako edytora ogólnego przeznaczenia.
+ u¿ywaæ Vima jako edytora ogólnego przeznaczenia.
Czas potrzebny na ukoñczenie tutoriala to 25 do 30 minut i zale¿y
od tego jak wiele czasu spêdzisz na eksperymentowaniu.
@@ -15,10 +15,10 @@
wcze¶niej kopiê tego pliku do æwiczeñ (je¶li zacz±³e¶ komend±
"vimtutor" to ju¿ pracujesz na kopii).
- Wa¿ne jest, by¶ pamiêta³, ¿e przewodnik ten zosta³ zaprojektowany do
- nauki poprzez æwiczenia. To oznacza, ¿e musisz wykonywaæ polecenia
- by nauczyæ siê ich prawid³owo. Je¶li bêdziesz jedynie czyta³ tekst
- szybko zapomnisz wiele poleceñ!
+ Pamiêtaj ¿e przewodnik ten zosta³ zaprojektowany do nauki poprzez
+ æwiczenia. Oznacza to, ¿e musisz wykonywaæ polecenia by nauczyæ siê ich
+ prawid³owo. Je¶li bêdziesz jedynie czyta³ tekst szybko zapomnisz wiele
+ poleceñ!
Teraz upewnij siê, ¿e nie masz wci¶niêtego CapsLocka i wciskaj j
tak d³ugo dopóki Lekcja 1.1. nie wype³ni ca³kowicie ekranu.
@@ -45,7 +45,7 @@
Uwaga: Klawisze kursora tak¿e powinny dzia³aæ, ale u¿ywaj±c hjkl bêdziesz
w stanie poruszaæ siê o wiele szybciej jak siê tylko przyzwyczaisz.
- Naprawdê!
+ Naprawdê!
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a
@@ -65,7 +65,7 @@
wyj¶æ i wróciæ do edytora.
UWAGA: :q!<ENTER> porzuca wszelkie zmiany jakie zrobi³e¶. W nastêpnych
-lekcjach dowiesz siê jak je zapamiêtywaæ.
+ lekcjach dowiesz siê jak je zapamiêtywaæ.
5. Przenie¶ kursor do lekcji 1.3.
@@ -150,16 +150,16 @@
1. Zakoñcz tutorial tak jak w lekcji 1.2.: :q!
2. W pow³oce wydaj polecenie: vim tutor<ENTER>
- "vim" jest poleceniem uruchamiaj±cym edytor Vimm. 'tutor' to nazwa pliku
+ "vim" jest poleceniem uruchamiaj±cym edytor Vim. 'tutor' to nazwa pliku
jaki chcesz edytowaæ. U¿yj pliku jaki mo¿e zostaæ zmieniony.
3. Dodaj i usuñ tekst tak jak siê nauczy³e¶ w poprzednich lekcjach.
- 4. Zapisz plik ze zmianami w opu¶æ Vima: :wq<ENTER>
+ 4. Zapisz plik ze zmianami i opu¶æ Vima: :wq<ENTER>
5. Uruchom ponownie vimtutor i przejd¼ do podsumowania lekcji.
- 6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i zrozumieniu ich: wykonaj je.
+ 6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i ich zrozumieniu: wykonaj je.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
@@ -168,21 +168,21 @@
1. Poruszasz kursorem u¿ywaj±c "strza³ek" i klawiszy hjkl .
h (w lewo) j (w dó³) k (do góry) l (w prawo)
- 2. By wej¶æ do Vim-a (z pow³oki) wpisz:
+ 2. By wej¶æ do Vima (z pow³oki) wpisz:
vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
- 3. By wyj¶æ z Vim-a wpisz:
+ 3. By wyj¶æ z Vima wpisz:
<ESC> :q!<ENTER> by usun±c wszystkie zmiany.
LUB: <ESC> :wq<ENTER> by zmiany zachowaæ.
4. By usun±æ znak pod kursorem wci¶nij: x
5. By wstawiæ tekst przed kursorem lub dodaæ:
- i wpisz tekst <ESC> wstawi przed kursorem
- A wpisz tekst <ESC> doda na koñcu linii
+ i wpisz tekst <ESC> wstawi przed kursorem
+ A wpisz tekst <ESC> doda na koñcu linii
UWAGA: Wci¶niêcie <ESC> przeniesie Ciê z powrotem do trybu Normal
-lub odwo³a niechciane lub czê¶ciowo wprowadzone polecenia.
+ lub odwo³a niechciane lub czê¶ciowo wprowadzone polecenia.
Teraz mo¿emy kontynuowaæ i przej¶æ do Lekcji 2.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
@@ -197,11 +197,11 @@
3. Przesuñ kursor na pocz±tek wyrazu, które chcesz usun±æ.
- 4. Wpisz dw by usun±c wyraz.
+ 4. Wpisz dw by usun±æ wyraz.
UWAGA: Litera d pojawi siê na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie w .
- Je¶li zobaczysz inny znak wpisa³e¶ co¶ ¼le, wci¶nij <ESC> i zacznij
- od pocz±tku.
+ Je¶li zobaczysz inny znak oznacza to, ¿e wpisa³e¶ co¶ ¼le, wci¶nij
+ <ESC> i zacznij od pocz±tku.
---> Jest tu parê papier wyrazów, które kamieñ nie nale¿± do no¿yce tego zdania.
@@ -306,13 +306,13 @@
** Wpisz dd aby usun±æ ca³± liniê. **
- Z powodu czêsto¶ci usuwania ca³ych linii, projektanci VI zdecydowali, ¿e
+ Z powodu czêsto¶ci usuwania ca³ych linii, projektanci Vi zdecydowali, ¿e
bêdzie ³atwiej wpisaæ dwa razy d aby usun±æ liniê.
- 1. Przenie¶ kursor do zdania poni¿ej.
- 2. Wpisz dd aby usun±c wiersz.
+ 1. Przenie¶ kursor do drugiego zdania z wierszyka poni¿ej.
+ 2. Wpisz dd aby usun±æ wiersz.
3. Teraz przenie¶ siê do czwartego wiersza.
- 4. Wpisz 2dd aby usun±c dwia wiersze.
+ 4. Wpisz 2dd aby usun±c dwa wiersze.
---> 1) Ró¿e s± czerwone,
---> 2) B³oto jest fajne,
@@ -337,7 +337,7 @@
4. Tym razem popraw wszystkie b³êdy w linii u¿ywaj±c polecenia x .
5. Teraz wci¶nij wielkie U aby przywróciæ liniê do oryginalnego stanu.
6. Teraz wci¶nij u kilka razy by cofn±æ U i poprzednie polecenia.
- 7. Teraz wpsz CTRL-R (trzymaj równocze¶nie wci¶niête klawisze CTRL i R)
+ 7. Teraz wpisz CTRL-R (trzymaj równocze¶nie wci¶niête klawisze CTRL i R)
kilka razy, by cofn±æ cofniêcia.
---> Poopraw blêdyyy w teej liniii i zaamiieñ je prrzez coofnij.
@@ -377,14 +377,14 @@
1. Przenie¶ kursor do pierwszej linii ---> poni¿ej.
- 2. Wpisz dd aby usun±æ liniê i przechowaæ j± w rejestrze Vim-a.
+ 2. Wpisz dd aby usun±æ liniê i przechowaæ j± w rejestrze Vima.
3. Przenie¶ kursor do linii c), POWY¯EJ tej gdzie usuniêta linia powinna
siê znajdowaæ.
4. Wci¶nij p by wstawiæ liniê poni¿ej kursora.
- 5. Powtaj kroki 2. do 4. a¿ znajd± siê w odpowiednim porz±dku.
+ 5. Powtarzaj kroki 2. do 4. a¿ znajd± siê w odpowiednim porz±dku.
---> d) Jak dwa anio³ki.
---> b) Na dole fio³ki,
@@ -456,7 +456,7 @@
5. Wpisz c$ , popraw koniec wiersza i wci¶nij <ESC>.
----> Koniec tego wiersza musi byæ poprawiony aby wygl±dal tak jak drugi.
+---> Koniec tego wiersza musi byæ poprawiony aby wygl±da³ tak jak drugi.
---> Koniec tego wiersza musi byæ poprawiony u¿ywaj±c polecenia c$ .
UWAGA: Mo¿esz u¿ywaæ <BS> aby poprawiaæ b³êdy w czasie pisania.
@@ -526,15 +526,15 @@
5. Aby wróciæ gdzie by³e¶ wci¶nij CTRL-O. Powtarzaj by wróciæ dalej. CTRL-I
idzie do przodu.
-UWAGA: 'b³ond' to nie jest metoda by przeliterowaæ b³±d; 'b³ond' to b³±d.
-UWAGA: Kiedy szukanie osi±gnie koniec pliku bêdzie kontynuowa³o od pocz±tku
-o ile opcja 'wrapscan' nie zosta³a przestawiona.
+Uwaga: 'b³ond' to nie jest metoda by przeliterowaæ b³±d; 'b³ond' to b³±d.
+Uwaga: Kiedy szukanie osi±gnie koniec pliku bêdzie kontynuowa³o od pocz±tku
+ o ile opcja 'wrapscan' nie zosta³a przestawiona.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJ¡CYCH NAWIASÓW
- ** Wpisz % by znale¼æ pasuj±cy ),], lub } . **
+ ** Wpisz % by znale¼æ paruj±cy ), ], lub } . **
1. Umie¶æ kursor na którym¶ z (, [, lub { w linii poni¿ej oznaczonej --->.
@@ -548,7 +548,7 @@
---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
-UWAGA: Ta funkcja jest bardzo u¿yteczna w debuggowaniu programu
+Uwaga: Ta funkcja jest bardzo u¿yteczna w debuggowaniu programu
z niesparowanymi nawiasami!
@@ -598,7 +598,7 @@
By zamieniæ wszystkie stary na nowy w linii wpisz :s/stary/nowy/g
By zamieniæ frazy pomiêdzy dwoma liniami # wpisz :#,#s/stary/nowy/g
By zamieniæ wszystkie wyst±pienia w pliku wpisz :%s/stary/nowy/g
- By Vim prosi³ Ciê o potwierdzienie dodaj 'c' :%s/stary/nowy/gc
+ By Vim prosi³ Ciê o potwierdzenie dodaj 'c' :%s/stary/nowy/gc
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Lekcja 5.1.: JAK WYKONAÆ POLECENIA ZEWNÊTRZNE
@@ -606,7 +606,7 @@
** Wpisz :! a nastêpnie zewnêtrzne polecenie by je wykonaæ. **
1. Wpisz znajome polecenie : by ustawiæ kursor na dole ekranu. To pozwala
- na wprowadzenie polecenia.
+ na wprowadzenie komendy linii poleceñ.
2. Teraz wstaw ! (wykrzyknik). To umo¿liwi Ci wykonanie dowolnego
zewnêtrznego polecenia pow³oki.
@@ -638,12 +638,12 @@
4. To polecenie zapamiêta ca³y plik (Vim Tutor) pod nazw± TEST.
By to sprawdziæ wpisz :!dir lub :!ls , ¿eby znowu zobaczyæ listê plików.
-Uwaga: Zauwa¿, ¿e gdyby¶ teraz wyszed³ z Vim-a, a nastêpnie wszed³ ponownie
- komend± vim TEST , plik by³by dok³adn± kopi± tutoriala kiedy go
+Uwaga: Zauwa¿, ¿e gdyby¶ teraz wyszed³ z Vima, a nastêpnie wszed³ ponownie
+ poleceniem vim TEST , plik by³by dok³adn± kopi± tutoriala kiedy go
zapisywa³e¶.
- 5. Teraz usuñ plik wpisuj±c: :!rm TEST
-
+ 5. Teraz usuñ plik wpisuj±c (MS-DOS): :!del TEST
+ lub (Unix): :!rm TEST
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU
@@ -687,8 +687,8 @@
teraz s± dwie kopie Lekcji 5.3., orygina³ i kopia z pliku.
UWAGA: Mo¿esz te¿ wczytaæ wyj¶cie zewnêtrznego polecenia. Na przyk³ad
- :r !ls wczytuje wyj¶cie polecenia ls i umieszcza je pod kursorem.
-
+ :r !ls wczytuje wyj¶cie polecenia ls i umieszcza je pod poni¿ej
+ kursora.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
@@ -703,7 +703,7 @@
:!rm NAZWA_PLIKU - usuwa plik NAZWA_PLIKU.
- 2. :w NAZWA_PLIKU zapisuje obecny plik Vim-a na dysk z nazw± NAZWA_PLIKU.
+ 2. :w NAZWA_PLIKU zapisuje obecny plik Vima na dysk z nazw± NAZWA_PLIKU.
3. v ruch :w NAZWA_PLIKU zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU.
@@ -752,13 +752,13 @@
4. Dokoñcz wyraz tak jak w linii poni¿ej. Wci¶nij <ESC> aby opu¶ciæ tryb
Insert.
- 5. U¿yj e by przej¶æ do kolejnego niedokoñczonego wyraze i powtarzaj kroki
+ 5. U¿yj e by przej¶æ do kolejnego niedokoñczonego wyrazu i powtarzaj kroki
3. i 4.
---> Ta li poz Ci æwi dodaw teks do koñ lin
---> Ta linia pozwoli Ci æwiczyæ dodawanie tekstu do koñca linii.
-Uwaga: a , i and A prowadz± do trybu Insert, jedyn± ró¿nic± jest miejsce
+Uwaga: a , i oraz A prowadz± do trybu Insert, jedyn± ró¿nic± jest miejsce
gdzie nowe znaki bêd± dodawane.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
@@ -789,7 +789,7 @@
** u¿yj operatora y aby skopiowaæ tekst i p aby go wkleiæ **
- 1. Przejd¼ do linii oznaczonej ---> i umie¶c kursor za "a)".
+ 1. Przejd¼ do linii oznaczonej ---> i umie¶æ kursor za "a)".
2. Wejd¼ w tryb Visual v i przenie¶ kursor na pocz±tek "pierwszy".
@@ -799,8 +799,8 @@
5. Wci¶nij p aby wpakowaæ (paste) tekst. Dodaj: a drugi<ESC> .
- 6. U¿yj trybu Visual aby wybraæ " element.", yankuj go y , przejd¼ do koñca
- nastêpnej linii j$ i upakuj tam tekst z p .
+ 6. U¿yj trybu Wizualnego aby wybraæ " element.", yankuj go y , przejd¼ do
+ koñca nastêpnej linii j$ i upakuj tam tekst z p .
---> a) to jest pierwszy element.
b)
@@ -818,7 +818,7 @@
2. Ustaw opcjê 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielko¶æ liter) poprzez
wpisanie: :set ic
- 3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskuj±c: n
+ 3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskaj±c: n
Zauwa¿, ¿e Ignore i IGNORE tak¿e s± teraz znalezione.
4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch': :set hls is
@@ -835,16 +835,18 @@
1. Wpisanie o otwiera liniê PONI¯EJ kursora.
- Wpisanie wielkiego O otwiera liniê POWY¯EJ kursora.
- 2. Wpisz a by wstawiæ tekst ZA znakiem na, którym jest kursor.
- Wpisanie wielkiego A dodaje tekst na koñcu linii.
+ Wpisanie O otwiera liniê POWY¯EJ kursora.
+
+ 2. Wpisanie a by wstawiæ tekst ZA znakiem na, którym jest kursor.
+ Wpisanie A dodaje tekst na koñcu linii.
+
3. Polecenie e przenosi do koñca wyrazu.
- 4. Operato y yankuje (kopiuje) tekst, p pakuje (wkleja, paste) go.
+ 4. Operator y yankuje (kopiuje) tekst, p pakuje (wkleja, paste) go.
5. Wpisanie wielkiego R wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
nie zostanie wci¶niêty <ESC>.
6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcjê "xxx". Nietkóre opcje:
- 'ic' 'ignorecase' ignoruj wielko¶æ znaków
- 'is' 'incsearch' poka¿ czê¶ciowe dopasowania
+ 'ic' 'ignorecase' ignoruj wielko¶æ znaków
+ 'is' 'incsearch' poka¿ czê¶ciowe dopasowania
'hls' 'hlsearch' pod¶wietl wszystkie dopasowania
Mo¿esz u¿yæ zarówno d³ugiej jak i krótkiej formy.
7. Dodaj "no" aby wy³±czyæ opcjê: :set noic
@@ -854,14 +856,14 @@
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAÆ POMOC
+ LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAÆ POMOC
** U¿ycie systemu pomocy on-line **
Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zacz±æ spróbuj jednej
z trzech mo¿liwo¶ci:
- - wci¶nij klawisz <HELP> (je¶li takowy posiadasz)
- - wci¶nij klawisz <F1> (je¶li takowy posiadasz)
+ - wci¶nij klawisz <HELP> (je¶li taki masz)
+ - wci¶nij klawisz <F1> (je¶li taki masz)
- wpisz :help<ENTER>
Przeczytaj tekst w oknie pomocy aby dowiedzieæ siê jak dzia³a pomoc.
@@ -878,7 +880,7 @@
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
- ** W³±cz mo¿liwo¶ci Vim-a **
+ ** W³±cz mo¿liwo¶ci Vima **
Vim ma o wiele wiêcej mo¿liwo¶ci ni¿ Vi, ale wiêkszo¶æ z nich jest domy¶lnie
wy³±czona. Je¶li chcesz w³±czyæ te mo¿liwo¶ci na starcie musisz utworzyæ
@@ -943,23 +945,23 @@
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- Tutaj siê koñczy tutorial Vim-a. Zosta³ on pomy¶lany tak aby daæ krótki
+ Tutaj siê koñczy tutorial Vima. Zosta³ on pomy¶lany tak aby daæ krótki
przegl±d jego mo¿liwo¶ci, wystarczaj±cy by¶ móg³ go u¿ywaæ. Jest on
daleki od kompletno¶ci poniewa¿ Vim ma o wiele, wiele wiêcej poleceñ.
Dla dalszej nauki rekomendujemy ksi±¿kê:
Vim - Vi Improved - autor Steve Oualline
Wydawca: New Riders
- Pierwsza ksi±zka ca³kowicie po¶wiêcona Vim-owi. U¿yteczna zw³aszcza dla
+ Pierwsza ksi±zka ca³kowicie po¶wiêcona Vimowi. U¿yteczna zw³aszcza dla
pocz±tkuj±cych. Zawiera wiele przyk³adów i ilustracji.
Zobacz http://iccf-holland.org./click5.html
- Ta ksi±¿ka jest starsza i bardziej o Vi ni¿ o Vim-ie, ale tak¿e warta
+ Starsza pozycja i bardziej o Vi ni¿ o Vimie, ale tak¿e warta
polecenia:
Learning the Vi Editor - autor Linda Lamb
Wydawca: O'Reilly & Associates Inc.
To dobra ksi±¿ka by dowiedzieæ siê niemal wszystkiego co chcia³by¶ zrobiæ
- z Vi. Szósta edycja zawiera te¿ informacje o Vim-ie.
+ z Vi. Szósta edycja zawiera te¿ informacje o Vimie.
Po polsku wydano:
Edytor vi. Leksykon kieszonkowy - autor Arnold Robbins
@@ -967,10 +969,10 @@
ISBN: 83-7197-472-8
http://helion.pl/ksiazki/vilek.htm
Jest to ksi±¿eczka zawieraj±ca spis poleceñ vi i jego najwa¿niejszych
- klonów (miêdzy innymi Vim-a).
+ klonów (miêdzy innymi Vima).
Edytor vi - autorzy Linda Lamb i Arnold Robbins
- Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly) - wg 6 ang. wydania
+ Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly) - wg 6. ang. wydania
ISBN: 83-7197-539-2
http://helion.pl/ksiazki/viedyt.htm
Rozszerzona wersja Learning the Vi Editor w polskim t³umaczeniu.
@@ -980,7 +982,7 @@
Colorado State University.
E-mail: bware@mines.colorado.edu.
- Zmodyfikowane dla Vim-a przez Brama Moolenaara.
+ Zmodyfikowane dla Vima przez Brama Moolenaara.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
@@ -988,4 +990,5 @@
Sierpieñ 2001,
rev. Marzec 2002
2nd rev. Wrzesieñ 2004
+ 3rd rev. Marzec 2006
Wszelkie uwagi proszê kierowaæ na: mikmach@wp.pl